Wietrzenie mechaniczne, zwane inaczej wietrzeniem fizycznym, jest rodzajem wietrzenia powodującego zmiany fizyczne, czyli rozpad skał. W zależności od oddziałującego czynnika wyróżnia się wietrzenie mechaniczne instalacyjne (termiczne), wietrzenie mechaniczne mrozowe, wietrzenie mechaniczne solne, wietrzenie mechaniczne ilaste, wietrzenie mechaniczne organiczne. Wietrzenie mechaniczne zachodzi najbardziej intensywnie w obszarach pozbawionych pokrywy roślinnej, gdzie występują częste wahania temperatury i wilgotności. Wietrzenie insolacyjne spowodowane jest naprzemiennym nagrzewaniem i ochładzaniem się skały. Do procesów insolacyjnych występuje (dezintegracja granularna) kiedy tworzące się ziarna, które maja różną rozszerzalność cieplną, kiedy warstwa powierzchniowa skały nagrzewa się mocniej niż jej głębsze partie, w efekcie skała się łuszczy (łuszczenie skał). Zaliczamy również dezintegracje blokową czyli podczas ochładzania się skały jej zewnętrze partie kurczą się bardziej niż wewnętrzne, w efekcie powstają szczeliny prostopadłe do powierzchni skały i oddzielają się bloki oraz płyty skalne. Wietrzenie to występuje w klimacie suchym (pustynie). Wietrzenie mechaniczne mrozowe zachodzi pod wpływem częstych zmian temperatury z dodatniej na ujemną i na odwrót, czego efektem jest zamarzanie i odmrażanie wody w szczelinach skalnych, lód krzepnąc powiększa swoją objętość rozluźniając i rozsadzając skale. Wietrzenie to występuje w warunkach mroźnego klimatu, który cechował plejstocen (klimat okołobiegunowy). Wietrzenie mechaniczne solne polega na rozdrobnieniu skał poprzez mechaniczne działanie
soli, spowodowane zmianami wilgotności. Powoduje osadzenie soli i wzrost ich kryształków w porach i szczelinach, wzrost kryształków soli na skutek hydratacji (uwadniana), wzrost objętości kryształków soli na skutek ogrzewania. Zachodzi tam gdzie parowanie przekracza wielokrotnie opad. Wietrzenie ilaste (hydratacyjne) zachodzi kiedy utwory ilaste nasiąkają woda podczas opadów i pęcznieją, a w okresie bez opadów wysychają i kurczą się. W wyniku
tego pękają, stopniowo doprowadzając do powstania coraz większych ilości szczelin. Zjawisko to występuje głównie na obszarach o glebach ciężkich. Wietrzenie mechaniczne organiczne ( po części wietrzenie biologiczne) spowodowane jest działaniem organizmów
żywnych. Obejmuje na przykład wzrost korzeni roślin, które wnikają w skały, przyczyniając się do poszerzania spękań i rozdrobnienia skały. Mniejsze znaczenie ma działalność
zwierząt żyjących w gruncie. Najintensywniej działa w klimacie gorącym wilgotnym i wilgotnym. Wietrzenie mechaniczne występuje w klimacie bardzo zimnym i umiarkowanym, gorącym suchym. W strefach polarnych, na pustyniach, półpustyniach oraz w wysokich górach
.