stosunki Mieszka I z sąsiadami
Przyjęcie chrześcijaństwa przez państwo polskie pozwoliło na nawiązanie przyjaznych kontaktów zarówno z Czechami jak i z samym cesarstwem. Jednakże przyjaźń z cesarzem Mieszko I musiał okupywać trybutem z terytorium “aż do rzeki Warty”, dzięki czemu uzyskiwał on jego pomoc w walce z Wieletami, osiadłymi między dolną Odrą a dolną Łabą, a także ochronę przed najazdami zbrojnymi wschodnioniemieckich feudałów.
Pozyskanie przez Mieszka sojuszników w osobach cesarza Ottona I oraz swojego teścia Bolesława I, pozwoliło mu na swobodne działanie na północnym zachodzie. Prężnie rozwijające się młode państwo polskie zaczęło niebawem budzić niepokój wśród margrabiów niemieckich, którzy usiłowali nie dopuścić do związku Pomorza z Polską. Obawy przed zbytnim wzrostem potęgi Polski, podzielał również sam cesarz. Gdy w 972 r. Mieszko I pokonał pod Cedynią margrabiego Marchii Wschodniej, Hodona, natychmiast został wezwany przez Ottona I do Kwedlinburga w celu wyjaśnienia konfliktu. Podczas tej wizyty władca Polski musiał potwierdzić swoją dotychczasową przyjaźń w stosunku do cesarza oraz pozostawić w formie zakładnika swojego syna Bolesława, zwanego później Chrobrym.Jednak stosunki Mieszka I z cesarstwem popsuły się z chwilą śmierci Ottona I (973). Zerwał on bowiem zależność trybutarną od cesarstwa i wystąpił przeciwko dynastii saskiej, popierając do korony cesarskiej księcia bawarskiego Henryka, zwanego Kłótnikiem. Ten ostatni przegrał z Ottonem II, który podjął nawet w 979 r. nieudaną wyprawę zbrojną na państwo polskie. Dopiero wstąpienie na tron cesarski Ottona III przyniosło unormowanie stosunków. Mieszko uznał zwierzchność cesarstwa nad swoim państwem. A Ottonowi III złożył podarunek w postaci wielbłąda, aby okazać mu w ten sposób swoją przyjaźń. Natomiast w 990 r. podczas wojny z Czechami, otrzymał wsparcie od cesarza.Stosunki Mieszka I z innymi sąsiadami układały się różnie. Wkrótce doszło do rozerwania sojuszu polsko - czeskiego. Między obydwoma państwami doszło do walk o Śląsk, w rezultacie, których dzielnica ta została włączona do Polski.
W 981 r. Mieszko I, zajęty umacnianiem granicy zachodniej, nie zdołał zapobiec zajęciu na południowym - wschodzie grodów Przemyśla i Czerwienia przez księcia kijowskiego Włodzimierza Wielkiego, które stanowiły pogranicze między Rusią a Małopolską.
stosunki Bolesława Chrobrego
Stosunki Bolesława Chrobrego z Niemcami pogorszyły się za panowania następcy Ottona III Henryka II, przeciwnika ugodowej polityki wobec Polski. Do otwartego konfliktu doszło, gdy książę polski podjął próby dalszych aneksji terytorialnych. Po śmierci margrabiego marchii miśnieńskiej, Ekkeharda, w 1002 r. Bolesław zajął Łużyce, Milsko i wkroczył do Miśni. W roku następnym wmieszał się w wewnętrzne niesnaski między książętami czeskimi. Skutkiem tej interwencji było opanowanie Słowacji, Moraw i Czech. Wówczas Henryk II zażądał od Bolesława hołdu lennego z Czech. Kiedy Bolesław odmówił wybuchła wojna, która toczyła się w trzech etapach i obejmowała lata 1003 - 1018.W pierwszym etapie zmagań polsko - niemieckich trwającym do 1005 r., Bolesław utracił Czechy i Miśnię, a wojska niemieckie wraz z posiłkami wieleckimi i czeskimi ruszyły w głąb Polski. Henryk II podszedł aż pod Poznań, którego nie udało mu się opanować. Doszło wówczas do zawarcia pokoju, na mocy którego Bolesław utracił większość zajętych po 1002 r. ziem.Warunki pokoju musiały być jednak niezadowalające dla obydwu stron skoro w 1007 r. wybuchł nowy konflikt. Ten drugi etap wojny trwał do 1013 r. Bolesław zajął ponownie Łużyce i Milsko. Następnie dotarł aż do Magdeburg. Z kolei Henryk II podjął odwetową wyprawę przeciwko Polsce i doszedł pod Głogów. Jednak wyprawy, zarówno polskie, jak i niemieckie, nie przyniosły oczekiwanych sukcesów i w 1013 r. na zjeździe w Merseburgu zawarto kompromisowy pokój. Bolesławowi udało się utrzymać Łużyce i Milsko, ale jako lenno niemieckie.W 1014 r. ugoda została zerwana i Henryk II podjął dwie wielkie wyprawy w 1015 i 1017 r., podczas których nie zdołał pokonać wojsk polskich, wsławionych dzielną obroną śląskiego grodu Niemczy. Pokój zawarty w 1018 r. w Budziszynie zakończył trzeci etap wojny. Zgodnie z jego postanowieniami Polska zatrzymywała Łużyce i Milsko oraz Morawy. Ponadto Henryk II obiecał udzielić pomocy zbrojnej Bolesławowi Chrobremu w jego wyprawie na Kijów, która rozpoczęła się jeszcze w tym samym roku.Przyczyną zbrojnej interwencji na Rusi była walka o tron kijowski, którą toczyli między sobą bracia z dynastii Rurykowiczów, Świętopełk, zięć księcia polskiego, i Jarosław Mądry. Sukces odniósł ten ostatni. W tej sytuacji w obronie wypędzonego Świętopełka stanął Bolesław Chrobry. Wyprawa zakończyła się sukcesem dla strony polskiej. Zdobyto liczne łupy, a w drodze powrotnej przyłączono do Polski Grody Czerwieńskie. Bolesławowi udało się także osadzić na tronie kijowskim Świętopełka, który jednak nie utrzymał się na nim długo, ponieważ tuż po ustąpieniu wojsk polskich wyparł go Jarosław Mądry.