Przemysł - dział produkcji materialnej, w którym wydobywanie zasobów przyrody i dostosowanie ich do potrzeb ludzi odbywa się na dużą skalę, na zasadzie podziału pracy i za pomocą maszyn.
Rozwój przemysłu decyduje o poziomie i tempie rozwoju gospodarczego, gdyż jest jedynym działem gospodarki wytwarzającym środki pracy.
Funkcje przemysłu
-produkcyjna (pozyskiwanie i przetwarzanie)
-społeczna (miejsca pracy, polepszenie warunków życia)
-przestrzenna (rozwój miast, przyspieszenie procesów urbanizacyjnych)
-przekształcenie środowiska
Czynniki lokalizacji przemysłu
przyrodnicze:
-surowce
-odpowiednie ukształtowanie terenu
-zasoby wody
-klimat
-zagrożenie naturalnymi katastrofami
poza przyrodnicze:
-zasoby siły roboczej
-rynek zbytu
-infrastruktura
-kapitał
-sytuacja polityczna
-ulgi podatkowe
-postęp naukowo-techniczny
-dostęp do energii niezbędnej do prowadzenia działalności
-rygor lokalnego prawa o ochronie środowiska
Branżowy podział przemysłu
Grupa Gałąź Przykłady przedsiębiorstw
przemysł paliwowo-energetyczny
przemysł węglowy
kopalnie węgla kamiennego, kopalnie węgla brunatnego, piaskarnie podsadzkowe, brykietownie
przemysł paliwowy
kopalnie ropy naftowej i gazu ziemnego, rafinerie, koksownie
przemysł energetyczny
elektrownie
przemysł metalurgiczny
kopalnictwo i hutnictwo żelaza kopalnie rudy żelaza, huty żelaza, stalownie, walcownie, odlewnie żelaza i stali, fabryki blach
przemysł metali nieżelaznych
kopalnie rud metali nieżelaznych, huty metali nieżelaznych, odlewnie stopów nieżelaznych
przemysł elektromaszynowy
przemysł metalowy
zakłady produkcji narzędzi i wyrobów metalowych, lodówek, maszyn do szycia itp.
przemysł maszynowy
fabryki obrabiarek, silników, kotłów, maszyn górniczych, maszyn do różnych rodzajów przemysłu
przemysł precyzyjny
fabryki zegarków, instrumentów pomiarowych, wag, urządzeń precyzyjnych itp.
przemysł środków transportu
fabryki samochodów, samolotów, lokomotyw, wagonów, rowerów, stocznie
przemysł elektrotechniczny i elektroniczny
fabryki kabli, transformatorów, tranzystorów, żarówek, aparatów, telefonicznych, telewizorów, urządzeń audiowizualnych
przemysł chemiczny
przemysł chemiczny kopalnie siarki, soli, fabryki nawozów, włókien sztucznych, mas plastycznych, środków piorących i kosmetyków, zakłady farmaceutyczne
przemysł mineralny
przemysł materiałów budowlanych
cementownie, cegielnie, wapienniki, fabryki ceramiki budowlanej, fabryki domów
przemysł szklarski
huty szkła, fabryki opakowań szklanych
przemysł ceramiki szlachetnej
fabryki porcelany stołowej i elektrotechnicznej, fabryki fajansów
przemysł drzewno-papierniczy
przemysł drzewny
tartaki, fabryki płyt pilśniowych, sklejek, oklein, fabryki mebli, zapałek
przemysł papierniczy
fabryki papieru, celulozy i tektury
przemysł lekki
przemysł włókienniczy (tekstylny) przędzalnie, tkalnie, fabryki wyrobów dzianych
przemysł odzieżowy
fabryki gotowej odzieży
przemysł skórzany
garbarnie, fabryki butów, wytwórnie galanterii skórzanej
przemysł spożywczy
przemysł spożywczy rzeźnie, przetwórnie mięsa, przetwórnie rybne, mleczarnie, młyny, cukrownie, piekarnie, gorzelnie, browary, wytwórnie soków i przetworów warzywniczo-owocowych, konserw, fabryki cukiernicze, przemysł tytoniowy
pozostały przemysł przemysł paszowy i utylizacyjny
fabryki mączki paszowej i pasz treściwych, fabryki przerabiające odpadki przemysłowe
przemysł poligraficzny
drukarnie, zakłady introligatorskie
przemysły inne wytwórnie instrumentów muzycznych, zabawek, galanterii, płyt, akcesoriów komputerowych
Funkcje przemysłu:
ekonomiczne- polega na wytwarzaniu środków produkcji i środków konsumpcji, m.in. przetworzonej żywności, urządzeń gospodarstwa domowego, dzieży. Tworzy się wtedy dochód narodowy i jest pobudzany rozwój innych działów gospodarki narodowej.
społeczne- dostarczanie dużej liczby miejsc pracy dla ludności, podniesienie poziomu życia obywateli oraz pogłębianie ich wiedzy technicznej.
przestrzenne- przekształcenie środowiska przyrodniczego i przyspieszenie procesów urbanizacyjnych.
Fabryki i otaczające je budynki, a zwłaszcza kopalnie odkrywkowe, zajmują duże tereny, co jest skutkiem przekształcenia środowiska. Dla ludzi pracujących w przemyśle buduje się domy, sklepy, itp. Czynniki lokalizacji przemysłu to: wykwalifikowana kadra pracowników, rynek zbytu, dostęp do wody i surowców, bariera środowiska naturalnego, bliskość źródła energii, infrastruktura techniczna którą stanowi wyposażenie terenu podbudowę zakładów, dostęp do sieci energetycznej, wodociągowej, gazowe, drogowej, kolejowej, koszty transportu. Podział przemysłu- górnictwo i kopalnictwo; działalność produkcyjna; zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę.
Na całym świecie są tworzone okręgi przemysłowe. Dają zatrudnienie wielu tysiącom ludzi.
W Polsce największą koncentracją przestrzenną przemysłu stanowi górnośląsko-krakowska aglomeracja okręgów, na którą składają się Górnośląski Okręg Przemysłowy, Rybnicki Okręg Węglowy oraz okręgi krakowski, bielski, częstochowski i opolski. Dużą koncentracją przemysłu charakteryzuje się Warszawski Okręg Przemysłowy.
Myślę, że to o to chodzi