styczeń 1654 R.
Perejasław – Rada Kozacka wraz z delegacją moskiewskiego Soboru Ziemskiego zawarła ugodę. Głosiła ona, że:
a) Kozacy oddają Ukrainę carowi (Rosji)
W zamian Kozacy otrzymali:
b) prawo do wyboru własnego hetmana
c) obietnicę wszelkich swobód
d) rejestr miał wynosić od tej pory 60 tys.
Decyzja rady Kozackiej spowodowała spadek znaczenia Rzeczpospolitej w Europie i stała się przyczyną wznowienia wojny polsko-rosyjskiej. Ugoda w Perejasławiu przekształciła się z wojny domowej polsko-ukraińskiej w konflikt zbrojny polsko-rosyjską.