1.Streść następujące nowele pozytywistyczne: „Gloria victis”, „Tadeusz”, „Mendel Gdański”.
2.Co to jest nowela, jak jest zbudowana?
3.Omów sposób literackiego kreowania bohatera we fragmencie noweli „Gloria victis” E. Orzeszkowej. ( opis Traugutta) Posłuż się pojęciami idealizacjia, stylizacja biblijna, sakralizacja. Jaki jest stosunek pisarki do powstańców.
„Wodzem ich był człowiek świętego imienia, które brzmiało: Romuald Traugutt. Pytasz, dlaczego świętym jest to imię? Albowiem według przykazania Pana opuścił on żonę i dzieci, dostatki i spokój, wszystko, co pieści, wszystko, co raduje i jest życia ponętą, czarem, skarbem, szczęściem, a wziąwszy na ramiona krzyż narodu swego poszedł za idącym ziemią tą słupem ognistym i w nim zgorzał. Nie tutaj zgorzał. Nie w tej mogile śpi. Kędyś daleko. Ale wówczas na czele hufca tego na tę polanę przyszedł i patrzałyśmy na niego my, drzewa.
Po razy wiele w czasach dalekich spod głazu niewoli, który tę ziemię tłoczył, wzbijał się był słup ognisty ku obiecanej krainie wolności wiodący i gromady ludzi za nim szły. Wzbił się i teraz, gromady ludzi za nim poszły, ta była jedną z nich, a on jej przywodził. Widziałyśmy jego czarnowłosą głowę z oczyma myśliciela i uśmiechem dziecka. Oczy miał mądre, smutne — podobno bratem bliźniaczym mądrości bywa u ludzi smutek — a uśmiech świeży, perłowy, z kroplą słodyczy dziecięcej albo niewieściej. Przez czoło śniade palec tragicznych przeznaczeń wcześnie przeciągnął mu zmarszczkę surową, niekiedy aż groźną.
I głos jego słyszałyśmy z brzmieniem jak stal dzwoniącym, rozkazującym, niekiedy aż groźnym. Tak grzmieć musiał w wąwozie termopilskim głos Leonidasa.
Czy Leonidas wiedział, że gdy wąwóz termopilski trupami hufca swojego zasypia, stopa niewoli ziemi greckiej nie dosięże! Jeżeli wiedział, błogo mu było uściełać tę krwawą zaporę i jako pieczęć składać na niej siebie!
Ten nie wiedział. W orężnych sprawach ludzkich biegłym był, biegłość ta w dalekowidztwo wzrok mu zaostrzała, spostrzegał wyłaniającą się zza dnia ofiar i boju potworną czarną noc. Jednak szedł i prowadził, bo taką była moc słupa ognistego, który wówczas nad ziemię wzbił się, taką tęsknota za obiecaną krainą wolności i takim był krzyż narodu jego, ciężki, nieznośny…
Ale nie o nim teraz opowiadać będę. O nim potem, długo. Długą być winna powieść o mężu wielkim, który po sobie zostawił imię głośne.”
4.Na podstawie noweli „Mendel Gdański” odpowiedz na pytania :
A) Jaki jest stosunek Mendla do Warszawy?
B) Dlaczego Mendel nie zgada się ze słowami zegarmistrza , że jest „ żywiołem cudzym”?
C) Opisz napastników i obrońców Mendla
D) Jak rozumiesz słowa Mendla kończące nowelę.
5.Jaki ważny problem został poruszony w noweli „Tadeusz”.
6.Wyjaśnij pojęcia praca u podstaw, praca organiczna, utylitaryzm, asymilacja Żydów, emancypacja kobiet, organicyzm, ewolucjonizm, scjentyzm.
PILNE PILNE PILNE
Bardzo proszę o pomoc.